خودکشی ولی عهد، کدوم عهد؟

اول با شنیدن ِ خبر خودکشی ِ علی رضا پهلوی یهو فکر کردم ولیعهد اصلی  ِ قضیه خودش را کشته، چونکه این همه سال تاریخ و داستان، هیچ وقت کلمه ای از وجود ِ پسر دوم ِ شاه نشنیده بودم. من نمیدونستم شاه اصلا دوتا پسر داشته. برای اینکه بدونم بقیه هم مثه من اسکل هستند یا نه، روی صفحه ی فیسبوکم پرسیدم که این بابا این همه سال کجا بوده؟ چرا در این حد اثر گزاری داشته که حتی کسی نمیدونسته وجود داشته؟ روح بوده؟ کی بوده اصلا؟ کاشف اینکه خیلی ها نمیدونستن وجود هم داشته، خیلی ها هم برآشفته شدن که فکر ِ اون مادر ِ بیچاره رو بکن، دو تا بچه اش از بین رفتن، همه دوباره یاد ِ خدمات ِ شاه و رضا شاه افتادن، و فغان و شیون رفت بالا. ای-میل و پیام گرفتم که بخون ببین که این خانواده چه برای ما کردن و اینقدر نمک نشناس نباش.

باری، به نظر ِ من سلطنت طلبی در این مملکت مثه علاقه به مثلا امام ِ حسینه، سلطنت و شاه و خانواده اش انسان های شریف اما در هاله ی تقدسی فرض شده اند که همه ی نگاه ها به اون هاست. من ولی، میدونم که هم مقدسان مذهبی، هم مقدسان قدرتی، انسان هایی هستند که نود و نه درصد ممیز نود و نه درصد ژنتیکشان کپی ژنهای من هستند، در رختخوابشان آرام میگوزند، گاهی حرص میزنند، خودخواهی های خودشان رو دارند و هیچ کدومشان سراسر ذوب شده در خدمت رسانی به مردم نیستند. تاریخ رو خونده ام، تاریخ را از یک دور از زبون پدربزرگم شنیده ام که هم دوره ی احمد شاه بوده هم دوره ی رضا شاه، هم پسرش، هم دوره ی آخوند شاه، همون وقایع و توصیفات رو از دریچه ی چشم پدرم هم شنیدم، از دریچه ی چشم مادرم هم شنیدم؛ بعله، رضا شاه مرد ِ بزرگی بود، جاده ساخت، راه آهن ساخت، دانشگاه ساخت، ولی این تصوری که اگه شاهی کار ِ خوبی کرد، خدمت بوده، از ریشه ی ارباب و رعیتی ِ تاریخ ِ ماست، که خیال میکنیم شاه خدمت کرد، لطف کرد، وظیفه اش که نبود، لطف بود. نه عزیز من، اینقدر عادت کردیم به صورت تاریخی توسط صاحب قدرت له بشیم که اگه یکی شون وظایفش رو انجام بده، نوه اش در بوستون ِ آمریکا هم خودکشی اش مقدس میشه. به نظر من این جمله بیشتر منطقیه که مثلا دکتر مصدق خدمت کرد، آقای باغچه بان به ناشنوایان خدمت کرد، خانوم قدس موسس محک به بچه های سرطانی خدمت کرد، ولیکن تاج و تخت و قصر را گرفتند، تویش نشستند، نه میخوای بهت تجاوز کنند که رفع تکلیف کنند؟ باید بسازند و پول مالیات را خرج ِ مردم کنند. اینها بدیهیات هستند، که باید بهشان عادت کنیم. از یک خانواده هم تصور قدسی نسازیم.

حالا، باری، خودکشی یکی از پسرهای شاه، و بعد همدردی ِ با مادرش  و بعد مجلس ختم و یابود در تورنتو که اعلامیه اش تو فیسبوک رد و بدل میشد، سیخونکی زد که بشینم بنویسم. که بابا جان، شماهایی که حتی سلطنت طلب نیستید، ولی داغدار ِ غم خانوم فرح هستید، باشید، ولیکن علیرضا پهلوی، یکی از میلیون ها ایرانی ِ دربه در ِ بدبختی بود که در عین حال که نفوذ و تحصیلات و ثروت خانوادگی داشت، قدم خاصی برنداشت. اصولا این خانواده چه احساس ِ وظیفه ای در این سی سال فرار داشتند؟ چه کردند؟ کی هستند؟ خانوم فرح (با تمام علاقه به زندگی شخصی اش و به نیکوکاری هاش و هنر دوست بودنش) یک مادره، اما مثل میلیون میلیون مادر دیگه ی ایرانی، که داغدار ِ بچه هاشون شدن که این حکومت و جنگ، و انقلاب و هزار تا بلای دیگه، با ظلم، با اهمال کاری، با تبعیض، و به نا حق، جونشون رو گرفت. به نظرم یه آدمهایی علیرضا پهلوی نبودن، اما در زندگی من اثری گذاشتند که مرگشون منو خیلی بیشتر منقلب کرد، و یه اثری روی زندگی ِ همه ی ما ایرانی ها گذاشتند.

شمایی که به این خانواده ایمان دارید، به جای ایمان، مغز را به کار بگیرید. اگر اینها منجی ِ آزادی مملکت و نشانه ی سلطنت و شکوه و تاج هستند، چه پیام ِ تاریخی و سیاسی دارن میدن وقتی یکی یکی خودکشی میکنند؟ نشون میدن که چه قدر محکم وایستادن؟ یا نشون میدن که چه بازنده های مضمحل شده ای هستند؟ اگر این خانواده اینقدر با نفوذ و قدر و مقدس هستند، این چه قسمتی از تاریخه که دارند مینویسند؟ من به شخصه فکر میکنم اینها دیگه تاریخ رو نمینویسند. مادر داغدار و احساسات و درک انسانی جداست، من هم متاثر میشم آدمی با این همه تحصیلات و این گذشته، اینطور جون خودش رو گرفت. اما به این خودکشی های خانواده پهلوی با منطق نگاه کنیم: چی میبینیم؟

پانوشت: دردناکه که احساس میکنم یه جمع بزرگی از اینهایی که مراسم میگیرن واسه علیرضا پهلوی، صرفا کاسه لیسی میکنند.

درباره دانشمند

من کارمند روزم. دلداری ام اینه که شبها نویسنده ام

‹ اس، به ضم ِ الف و به سکون ِ سین

سگیه، سگی ›

برچسب‌خورده با: ایران, ایرانیان, اجتماعی, سیاست
نوشته شده در Uncategorized